
1. Informatie
Gebouw: Sagrada Família
Naam architect: Antoni Gaudí
Datum bezichtiging: Werkweek 2015, dinsdag 19 mei
Plaats: Barcelona, Spanje
Recensie/artikel:
De Sagrada Família is het onvoltooide meesterwerk van de Catalaanse architect Antoni Gaudí. Naar verwachting zal de bouw van deze indrukwekkende kerk pas in 2026 voltooid zijn, maar desondanks is de Sagrada Família nu reeds de belangrijkste toeristische attractie van Barcelona.
Een nieuwe kerk
Het idee voor de bouw van een nieuwe kerk werd gelanceerd door een devote organisatie die als doel had een halt toe te roepen aan de ontchristening van de Barcelonezen, een gevolg van de industrialisatie en het toegenomen opleidingsniveau van de bewoners. In 1877 kochten ze een stuk grond in Eixample, een nieuwe stadswijk. De architect Francisco de Paula del Villar ontwierp een neogotische kerk. Hij had ook de leiding over de bouw, die in 1882 van start ging.
Het ontwerp van Antoni Gaudí
Een jaar later nam de modernista architect Antoni Gaudí op amper eenendertig jarige leeftijd de leiding van het project over. Vanaf dat moment wijdde Gaudí bijna heel zijn leven aan de bouw van de kerk.
In plaats van zich aan de oorspronkelijke plannen te houden veranderde Gaudí het ontwerp drastisch. De neogotische stijl moest plaats ruimen voor de kenmerkende modernista stijl van Gaudí, die gebaseerd was op vormen die in de natuur aanwezig zijn. Toen Gaudí in 1926 stierf was er slechts één gevel (met de afbeelding van de geboorte van Jezus), één enkele toren, de apsis en de crypte voltooid. Aangezien Gaudí voortdurend improviseerde en hij het ontwerp regelmatig bijstuurde zijn er slechts weinig plannen en schaalmodellen beschikbaar. En de meeste werden dan nog vernield in 1936 tijdens de Spaanse Burgeroorlog.
Achttien torens
Desondanks hebben architecten nu toch een goed idee van waar Gaudí naar toe werkte. De laatste versie van zijn ontwerp bestond uit een vijfennegentig meter lange en zestig meter brede kerk, met ruimte voor zo'n 13.000 bezoekers. Na voltooiing zal de Sagrada Família in totaal achttien torens hebben. Vier torens aan drie gevels vertegenwoordigen de twaalf apostelen. Deze torens bereiken een hoogte van negentig tot honderdtwintig meter. Nog eens vier torens vertegenwoordigen de vier evangelisten. Zij staan dan rond de grootste, honderdzeventig meter hoge toren, die gewijd is aan Jezus Christus. De laatste toren, gewijd aan de maagd Maria, zal over het apsis gebouwd worden.
De bouw
Na de dood van Gaudí in 1926 vielen de bouwwerken vrijwel stil vanwege een gebrek aan geld en de uitbraak van de burgeroorlog. In het midden van de jaren 1950 begon men terug aan een hoger tempo te werken en ondertussen zijn twee gevels en acht torens afgewerkt. In 2000 werd het dak boven het schip gebouwd. Indertijd werd vermoed dat het nog honderd jaar zou duren vooraleer de kerk voltooid zou zijn, maar ondertussen heeft de moderne technologie ervoor gezorgd dat men veel sneller kan bouwen waardoor men nu denkt dat de Sagrada Família tegen 2026 voltooid zal zijn.
De gevels
De eerste gevel die voltooid werd, is de oostgevel. Ze wordt de geboortegevel genoemd en beeldt de geboorte van Christus uit. De gevel werd door Gaudí zelf voltooid en is op een barokke manier versierd met motieven van dieren en planten. Aan de andere kant bevindt zich de zogenaamde passiegevel. In 1954 werd de bouw ervan aangevat maar pas in 1987 werden de beelden van een gekruisigde Jezus toegevoegd. Van zodra de beelden geïnstalleerd waren veroorzaakten ze een storm van kritiek aangezien de stijl ervan sterk verschilt van die van Gaudí. De derde en hoofdgevel is de gevel van de glorie. Met de bouw van deze gevel – de meest monumentale van de drie – werd begonnen in 2002 en ze is nog steeds niet voltooid. De gevel, aan de zuidkant van de kerk, zal leven en dood uitbeelden.
De Sagrada Família bezoeken
Ook al is de Sagrada Família verre van voltooid, toch loont een bezoek aan deze opmerkelijke kerk zeker de moeite. Je kan de crypte waar Gaudí begraven ligt bezoeken evenals het schip met haar spectaculair gewelf dat rust op gigantische, op bomen lijkende pilaren. Een museum vertelt het verhaal van de kerk en geeft ook meer inzicht in het leven van haar legendarische architect. Je kan tevens ook de torens bezoeken. Een lift en lange klim leiden je tot aan de top vanwaar je van een prachtig zicht over Barcelona kan genieten. De klim is wel niet aan te raden voor mensen met hoogtevrees of claustrofobie.
http://www.aviewoncities.com/nl/barcelona/sagradafamilia
2. Vorm
Je kunt heel duidelijk zien welke functie het gebouw heeft. Het is een kerk en dan niet zomaar eentje, het is een kathedraal. Wanneer een kerk als kathedraal gebouwd is dan zie je dat aan de grootse bouw en aan de versieringen. De Sagrada Família is zelfs een basiliek. Een rooms-katholieke kerk krijgt de benaming basiliek als eretitel als blijk van erkenning en waardering, bijvoorbeeld voor een bekend bedevaartsoord of voor een kerk met een bijzonder verleden of een bijzondere functie of betekenis. Het Vaticaan beslist of de kathedraal deze eretitel krijgt. Behalve dat het een kerk is, is er nu ook een museum in gevestigd. Daarbij is het een toeristische bezienswaardigheid.
Het gebouw is gebouwd van baksteen. De torenspitsen zijn echte kunstwerken van beton, ingelegd met mozaïek en gekleurd glas.
De architect heeft zich laten inspireren door religie. Hij heeft gebruik gemaakt van het gegeven “licht”. De façade van de geboorte is aan de oostkant gemaakt, de kant van de zonsopkomst. De façade van lijden ligt aan de westkant, de kant van zonsondergang. De derde façade, glorie, moet nog gebouwd worden en ligt aan de zuidkant. Om de façades liggen vier torens welke de twaalf apostelen voorstellen.
In de kerk wordt gebruik gemaakt van het zonlicht. Er zijn grote, prachtige ramen van glas in lood waarbij de kleuren blauw, rood, geel en groen de belangrijkste zijn. Als de zon door deze gekleurde ramen naar binnen schijnt krijgt de kerk een warme gloed en ondanks dat het heel groot is, doet het toch enigszins knus aan. Het gebouw zelf is vrij donker, de kleur van de muren en de vloer zijn grijs.
De kerk bestaat voornamelijk uit steen wat vrij saai aandoet, maar hij brengt hier en daar kleur aan door met mozaïek te werken. Gaudí verwerkt hiervoor de scherven die afval waren van firma’s in keramiek.
Gaudí heeft zich laten inspireren door de natuur. Zowel aan de buiten- als aan de binnenkant van de kerk komen bloemen, planten en dieren voor. Zo lijken de pilaren in de kerk op bomen, het is net of je in een bos bent.
Buiten lijkt het gebouw kleiner dan van binnen. Binnen is het één grote ruimte waardoor het groter lijkt. De ruimte wordt gescheiden door de op bomen lijkende pilaren. Het gewelf van de basiliek rust op de pilaren, ze hebben, behalve dat ze mooi zijn, dus ook een functie. Hiermee is Gaudí afgestapt van de toepassing van luchtbogen en steunberen.
De kathedraal ligt zo’n twintig minuten van de Ramblas in een populaire, rustige wijk van Barcelona. De basiliek is het belangrijkste gebouw in dit gebied. Het is er verder niet echt toeristisch, je treft er alleen maar de lokale bevolking.
3. Inhoud
De Sagrada Família is door zijn unieke uitstraling het pronkstuk van Barcelona. Zowel de binnen- als de buitenkant zijn indrukwekkend. Doordat het zo’n ontzettend groot gebouw is, is het heel imposant. Dit gebouw straalt ook macht uit. De katholieken hadden, toen ze met de bouw begonnen, veel invloed.
4. Functie
Het gebouw wordt op dit moment voornamelijk als museum gebruikt. Het is een toeristisch bezienswaardigheid waar je niet omheen kan. Onder in de enorme kathedraal is nog een ruimte waar je kerkdiensten kan volgen.
Het gebouw werd oorspronkelijk gebouwd als kerk. De eerste steen werd gelegd in 1882, maar het is nog steeds niet af. Het duurt onder andere zolang omdat er niet genoeg geld is. Behalve dat er gebouwd wordt aan de kathedraal moeten er inmiddels ook al herstelwerkzaamheden verricht worden aan de oudere gedeelten van de kerk. Om de bouw te financieren hebben ze in de kerk een museum gevestigd. De entreegelden voor het museum worden gebruikt voor het renoveren en bouwen van de kerk. Ze zijn van plan om de kerk in 2026 af te hebben, het is dan precies honderd jaar geleden dat Anton Gaudí stierf.
De vorm verwijst niet naar de huidige functie van het gebouw. Het verwijst wel heel duidelijk naar de oorspronkelijke functie. De kerk heeft de vorm van een kruis. Verder zie je boven de verschillende ingangen van de kerk heiligenbeelden, zo zie je onder andere de geboorte van Jezus met Jozef, Maria, de ezel en de os. De glas in lood ramen laten ook godsdienstige afbeeldingen zien.
5. Mijn mening
Toen ik de Sagrada Família ging bekijken verwachtte ik er eerlijk gezegd niet zo veel van. Ik heb natuurlijk wel vaker een kerk gezien dus het leek me niet zo heel bijzonder. Ik had niet gedacht dat het bekijken van een kerk zoveel indruk op me zou maken. Alleen al als je aan komt lopen krijg je het wouw gevoel. Het is groot en indrukwekkend met boven de ingangen prachtige beelden die godsdienstige taferelen uitbeelden. De torens zijn echte kunstwerken die versierd zijn met mozaïek. De glas in lood ramen vond ik ook mooi.
Ook als je binnen komt, weet je niet wat je ziet. De pilaren van steen lijken net bomen, het is net of je in een bos bent. Zo zijn er nog veel meer details waarbij de natuur een rol speelt. Bloemen, planten en dieren versieren als het ware de kerk. Je kan heel goed zien dat Gaudí zich heeft laten inspireren door de natuur. Ook religie is een belangrijke inspiratiebron. Er zijn drie façades, de façade van geboorte, lijden en glorie. Deze laatste moet nog afgebouwd worden. De twaalf torens rondom de façades symboliseren de twaalf apostelen. Over elk detail is nagedacht.
Ik vond het echt geweldig. Het heeft zoveel indruk op mij gemaakt dat ik dit aan iedereen zal aanraden als ze een keer naar Barcelona gaan. Ik zou er nog een keer heen willen als het af is. Je zag nu nog een paar hijskranen en stijgers rondom het gebouw maar ik ben heel erg benieuwd hoe het eruit ziet als het helemaal af is.